
Tradycje karnawałowe
Minęły Święta Bożego Narodzenia i sylwester. Zaczął się Nowy Rok, a wraz z nim karnawał- czas balów i zabaw, który będzie trwał do Środy Popielcowej.
Geneza karnawału:
Słowo „karnawał” wywodzi się z języka włoskiego i dosłownie tłumaczone oznacza „pożegnanie mięsa”. To właśnie w tym kraju nastąpił początek tej tradycji. Zabawy urządzano tu już w średniowieczu, a największe odbywały się oczywiście w Wenecji.
Karnawałowe szaleństwo to były wystawne uczty, maskarady i radość na ulicach. Z Wenecji karnawał powędrował do Rzymu, a następnie rozprzestrzenił się na resztę kraju, by potem ogarnąć Francję, Niemcy, Hiszpanię, Portugalię, a także Europę Środkowo- Wschodnią. W Polsce zwyczaj ten jest popularny od przełomu XVI i XVII wieku i zwany był zapustami, obejmował on raczej parę dni przed środą popielcową, a nie cały okres karnawału jak w pozostałych krajach.
Zwyczaje zapustne
- Przebieranie się w jajko
- Chłopcy przebierali się za różne zwierzęta
- Oprócz zwierząt pojawiały się postacie Cyganów i Żydów
- Wśród parobków istniała tradycja, że jeden z nich przebierał się za żandarma, a inni za dziada i babę z dzieckiem, którzy to musieli słuchać rozkazów pierwszego
- Pojawiały się też postacie urzędników, żandarma, kozaka, sołtysa i muzykanta
- Tworzenie kukły
- Wędrówki po domach
- przebrani chłopcy wędrowali do chat i po przemowie otrzymywali wykup. W przypadku nic nie dostali, porywali gospodarza i trzymali, dopóki nie wykupił się w karczmie
- sugerowali gospodarzom do których zawitają, że jeśli nie wykupią się datkiem w gotówce lub produktach to ich krowy nie dadzą im mleka
- inni mówili, że jeśli nie dostanie się datków to „robactwo pole psuć będzie”
- Wędrówki po domach
- Tańce
- W środę popielcową kobiety tańczą w karczmie, po to aby urosły im konopie
- Piosenki
- Wraz z ukazaniem się postaci Zapusta wraz z towarzyszami przed domem lub w drzwiach, przemawiają w izbie:
„Gospodynie:
Jedzie Zapust na koniu
Wywija po moście,
Frasują się komornice
Co będą jeść w poście.
Komornice:
Stoi beczka śledzi,
Niech każda je, w domu siedzi.
Gospodynie:
Jedzie Zapust na koniu
Wywija po moście,
Frasują się komornice
Co będą pić w poście.
Komornice:
Stoi beczka piwa,
Niech każda pije, póki żywa.
Gospodynie:
Jedzie Zapust na wozie,
ciągnie mięso na powrozie:
i przyjechał k`nam k`nam.
Komornice:
Krzyknął: chude gąski mam;
Wypędzie ich na murawkę
Niech zieloną szczypią trawkę,
A tu zima, trawy nie ma!
Gąski pozdychały,
Gosposie się oblizały.”
- Wraz z ukazaniem się postaci Zapusta wraz z towarzyszami przed domem lub w drzwiach, przemawiają w izbie:
Zwyczaje karnawałowa obecnie to przede wszystkim zabawy, bale i parady. Najbardziej znane to te w Rio De Janeiro i karnawał w Wenecji. Parady odbywają się głównie przed środą popielcową i trwają kilka dni. Ich uczestnicy przygotowują na tą okazję stroje karnawałowe, które są bardzo bogato zdobione.
zdjęcia z internetu